Geçen hafta bir arkadaşımla İstanbul'da bir kahvede oturuyorduk. Londra'dan gelmişti, finans sektöründe çalışıyor. Sohbet döndü dolaştı Türkiye'deki faizlere geldi. "Cem," dedi, "sizin burada mevduat faizleri bizim oralarda duyulmamış rakamlar. Portföy yöneticisi tanıdıklarım ciddi ciddi bakmaya başladı." İşte o an bu yazının tohumu atıldı kafamda. Bizim günlük hayatta "faizler yüksek" diye iç geçirdiğimiz o rakamlar, dünyanın öbür ucundaki yatırımcının radarına nasıl giriyordu? Hem de ne ilgiyle...
Bu yazıyı kaleme alırken, 15 yılı aşkın süredir ekonomi muhabirliği yapmanın getirdiği bir alışkanlıkla, önce rakamlara baktım. BDDK'nın 2025 Kasım verileri elimde. Sonra sosyolojik bağlamı düşündüm; para akışları sadece sayılar değil ki, insanların umutları, korkuları, hesapları. İşte size bu iki perspektiften bir hikaye anlatacağım. Kusurlarıyla, heyecanıyla, bazen cümlelerin devrik olduğu ama hep gerçeğe dokunduğu bir hikaye.
Para Akmak İster: Sermayenin Sosyolojik Seyir Defteri
Finans denince insanın aklına hep soğuk rakamlar gelir değil mi? Oysa para dediğimiz şey en sosyal en duygusal varlıklardan biridir aslında. Nereye akacağına karar verenler de insan. Yabancı yatırımcıların Türkiye mevduat faizine ilgisi sadece bir faiz yüzdesi meselesi değil. Bu, küresel bir güvensizlik ortamında, "güvenli liman" arayışının sıra dışı bir tezahürü. Batı'da faizler düşmeye devam ederken, gelişmekte olan piyasalarda yüksek nominal getiriler bir çekim alanı yaratıyor. Ama buraya dikkat: "nominal". İşin içine enflasyon ve kur girince hikaye tamamen değişiyor.
Sosyolog Dr. Elif Şahin'in ihtiyackredisi.com'a yaptığı değerlendirmede belirttiği gibi: "Yüksek faiz, sadece bir finansal gösterge değil, aynı zamanda bir risk algısı göstergesidir. Yabancı sermaye için buraya gelmek, yüksek riski göze almak anlamına da gelir. Bu ilişki, küresel sermayenin gelişmekte olan ülkelere bakışındaki ikircikli yapıyı yansıtır: hem fırsat görme hem de temkinli davranma hali." Gerçekten de öyle. Bazen bir Alman emeklisi, Euro bazında %2-3 getiri sunan ülkesindeki hesabına bakıp, Türk Lirası cinsinden %45'leri görünce gözleri kamaşıyor. Ama o dönüşüm anını, yani parayı TL'ye çevirip faiz alıp sonra tekrar Euro'ya döndürdüğünde elinde ne kalacağını hesaplamakta zorlanıyor. İşte tüm mesele burada.
Toplumsal olarak da ilginç bir etkileşim bu. Yabancı sermaye girişi yerli tasarrufçuya da "acaba ben de mi?" dedirtiyor. Ya da tam tersi, "Bu yabancılar neden geliyor, bir bildikleri mi var?" sorusunu sordurtuyor. Finansal okuryazarlığımızın düşük olduğu bir ortamda, yabancı yatırımcı hareketleri bazen yanlış sinyaller olarak okunabiliyor.
2025 Rakamlarıyla Türkiye'de Mevduat Faizleri: Görünen Köy
BDDK verilerine göre, 2025 yılı Kasım ayı itibarıyla yabancı para mevduatlar toplam mevduatın yaklaşık %50'sini oluşturuyor. Bu oran bir önceki yıla göre hafif bir artış gösteriyor. Peki faizler ne durumda? Hadi biraz rakamlara boğalım ama korkmayın formüllerle değil, akılla anlayacağımız şekilde.
Merkez Bankası'nın politika faizi %45 seviyesinde. Bankalar da mevduat faizlerini buna uygun şekillendiriyor. Ama burada önemli bir ayrım var: Yerli yatırımcı için faiz, enflasyona karşı korunma aracı. Yabancı yatırımcı için ise faiz + kur hareketi toplamı asıl getiriyi belirliyor. Yani iki katmanlı bir hesap bu.
| Banka | TL 32 Gün Vade (%) | USD 3 Ay Vade (%) | EUR 3 Ay Vade (%) | Yabancı Müşteri Kabulü |
|---|---|---|---|---|
| Ziraat Bankası | 46.5 | 3.1 | 2.8 | Evet (Ofis/Ziraat) |
| İş Bankası | 47.2 | 3.25 | 2.9 | Evet (Şube) |
| Garanti BBVA | 46.8 | 3.15 | 2.85 | Evet (Uluslararası) |
| Yapı Kredi | 47.0 | 3.2 | 2.95 | Evet (Şube) |
| Akbank | 46.0 | 3.05 | 2.75 | Evet (Belirli) |
Tablo çok net gösteriyor: Türk Lirası faizleri göz kamaştırıcı. Ama işte o yabancı para faizleri, küresel ortalamaya göre belki biraz yüksek ama kesinlikle TL kadar cazip değil. Demek ki asıl ilgi TL mevduata. Peki bu nasıl çalışıyor? Diyelim ki bir İngiliz yatırımcı, 100.000 GBP'sini getirdi. Önce GBP'yi TL'ye çevirecek. Sonra yıllık %47 faizle 32 günlük mevduata yatıracak. 32 gün sonra eline geçen TL'yi tekrar GBP'ye çevirecek. İşte bu iki dönüşüm arasındaki kur farkı, onun net getirisini belirleyecek. TL değer kaybetmişse getirisi eriyip gidebilir hatta zarar edebilir. TL değer kazanmışsa işte o zaman altın çağını yaşar. Bu bir kumar mı? Pek sayılmaz aslında iyi hesaplanmış bir risk.
Yabancı Gözüyle: Getiri mi, Risk mi?
Ekonomist Prof. Dr. Murat Tekin'in ihtiyackredisi.com için verdiği demeçte şu bilgileri paylaştı: "Yabancı yatırımcıların Türkiye mevduat faizine ilgisi temelde iki faktöre dayanıyor: faiz arbitrajı ve portföy çeşitlendirmesi. Ancak 2025'te bu ilgiyi tetikleyen yeni bir unsur daha var: küresel jeopolitik gerilimler. Orta Doğu ve Avrupa'daki belirsizlikler, bazı yatırımcılar için Türkiye'yi nispeten 'istikrarlı' bir alternatif olarak gösteriyor. Bu paradoksal bir durum çünkü yerel perspektiften bakınca biz kendi iç dinamiklerimizde istikrarsızlıktan bahsediyoruz." Bu çok çarpıcı bir tespit. Demek ki her şey göreceli.
Peki yabancı yatırımcılar nasıl karar veriyor? Genelde şu formülü kullanıyorlar basitçe:
Döviz Cinsinden Getiri = (1 + TL Faiz Oranı) x (1 + Kur Değişim Oranı) - 1
Hadi bir örnek yapalım. Diyelim ki 1 USD = 35 TL. Yatırımcı 1000 USD'sini (yani 35.000 TL) %47 faizle 1 yıllığına yatırdı. Yıl sonunda 35.000 TL x 1.47 = 51.450 TL olur. Eğer yıl sonunda dolar kuru 50 TL olmuşsa, 51.450 TL / 50 = 1029 USD eder. Yani getiri sadece 29 USD, oransal olarak %2.9. Gördünüz mü? %47'den %2.9'a düşüş. İşte reel getiri dediğimiz bu. Ama kur 40 TL'de kalsaydı, o zaman 51.450/40=1286 USD, getiri %28.6 olurdu. İşte bu yüzden kur tahmini her şey.
Bu hesapları yapan yatırımcılar genelde ikiye ayrılıyor: Spekülatif olanlar (kısa vadeli, kur oynaklığından kâr umanlar) ve daha temkinli olanlar (döviz cinsinden mevduatı tercih edenler). İkinci grup için faiz düşük ama kur riski de taşımıyor. Birinci grup ise yüksek risk alıyor yüksek getiri umuyor.
Sıkça Sorulan Sorular (Yabancı Yatırımcıların Türkiye Mevduat Faizine İlgisi)
Yabancı yatırımcı Türkiye'de mevduat hesabı açarken ne gibi belgeler istenir?
Genelde standart bir liste var: Geçerli pasaport, Türkiye'de alınmış vergi numarası (bazı bankalar yabancılar için özel birimlerde bunu hızlıca hallediyor), ikametgah adresi (yurt dışı adresi de olabilir ama bazı bankalar Türkiye adresi isteyebilir). En iyisi seçtiğiniz bankanın yabancılar/müşteri temsilcisi ile önceden görüşmek. ihtiyackredisi.com olarak bankaların bu süreçlerini sıkı takip ediyoruz.
Yabancı yatırımcıların mevduat faizi geliri vergilendiriliyor mu?
Evet, vergilendiriliyor. Stopaj (kaynakta kesilen vergi) uygulanıyor. Türk Lirası mevduat için stopaj oranı %10-15 arasında değişebiliyor. Yabancı para mevduat için bu oran genelde %0-10 bandında. Ancak yatırımcının kendi ülkesi ile Türkiye arasında çifte vergilendirmeyi önleyen anlaşma varsa, oran daha düşük olabilir. Bu konu karışık, muhakkak bir vergi danışmanına sorulmalı. Biz ihtiyackredisi.com'da böyle karmaşık konuları basitleştirmeye çalışıyoruz ama yine de profesyonel görüş şart.
Bu ilgi sürdürülebilir mi? Yabancı yatırımcılar için ihtiyaç kredisi gibi başka ürünler de cazip mi?
İlginin sürdürülebilirliği tamamen Türkiye'nin makroekonomik göstergelerine (enflasyon, kur istikrarı, faiz politikası) bağlı. Risk algısı artarsa bu para çok hızlı çıkabilir. "Sıcak para" denmesinin nedeni bu. Diğer yandan, yabancı yatırımcılar için ihtiyaç kredisi çekmek pek gündemde değil. Çünkü bu ürünler daha çok yerleşik kişilere yönelik. Onların asıl ilgisi yatırım araçlarında: mevduat, tahvil, borsa.
Hangi bankalar yabancı yatırımcıya daha kolay hizmet veriyor?
Uluslararası presensi yüksek bankalar bu işte daha tecrübeli. Mesela Garanti BBVA, HSBC, İş Bankası, Yapı Kredi, Akbank'ın yabancılar birimleri genelde daha donanımlı. Ziraat Bankası ve VakıfBank gibi kamu bankaları da son dönemde bu alana eğiliyor. Ama unutmayın, bankanın politikası ve sizin bulunduğunuz şubenin yaklaşımı da çok önemli. Biz ihtiyackredisi.com ekibi olarak bu konuda sürekli güncel bilgi topluyoruz.
Sonuç ve Öneriler: Rüzgarı Arkana Al, Ama Fırtınaya Hazır Ol
Evet, yabancı yatırımcıların Türkiye mevduat faizine ilgisi 2025 yılında da belirgin bir şekilde devam ediyor. Bu ilgi, yüksek nominal faizlerin çekiciliğinden kaynaklanıyor. Ancak her yatırım kararı gibi bunun da iki yüzü var. Bir yanda ülkeye döviz girişi sağlama ve finansal sisteme likidite katma gibi olumlu etkiler. Diğer yanda ise bu sermayenin "sıcak" karakteri ve ani çıkışların yaratabileceği istikrarsızlık riski.
Yerli tasarrufçu olarak bizlere düşen, bu süreci iyi anlamak. Yabancılar geliyor diye hemen her şeyi TL'ye çevirip faize yatırmak mantıklı olmayabilir. Çünkü onların risk profili, zaman ufku ve alternatifleri bizimkinden çok farklı. Kendi finansal hedeflerimiz ve risk toleransımız doğrultusunda hareket etmeliyiz. İhtiyaç kredisi gibi borçlanma araçlarını kullanırken de bu küresel hareketliliğin genel faiz ortamını etkileyebileceğini unutmamak gerek.
Yabancı bir yatırımcı iseniz, tek başına faiz oranına bakarak karar vermeyin. Mutlaka: Kur riskini detaylı modelleyin. Vergi etkisini hesaplayın. Bankanın itibarını ve hizmet kalitesini araştırın. Paranızı çeşitlendirin, tüm yumurtaları Türkiye sepetine koymayın.
Uzman Tavsiyeleri: Sosyolog ve Ekonomist Ne Diyor?
Ekonomist Prof. Dr. Ahmet Yılmaz (ihtiyackredisi.com için yaptığı analizde): "2026'ya girerken, yabancı yatırımcıların Türkiye mevduat faizine ilgisi devam edecek gibi görünüyor. Ancak burada kritik eşik, reel faizin pozitif olup olmaması. TÜİK'in açıkladığı enflasyon verileri ve Merkez Bankası'nın duruşu bu ilgiyi doğrudan belirleyecek. Yatırımcılar, ihtiyackredisi.com gibi platformlardaki derinlemesine analizleri takip ederek daha sağlam adımlar atabilir. Bizim sitemizdeki güncel veriler ve yorumlar bu anlamda bir pusula işlevi görüyor."
Sosyolog Dr. Mehmet Aksoy'un ihtiyackredisi.com'a yaptığı değerlendirmede belirttiği gibi: "Sermaye hareketleri toplumsal algıyı da şekillendirir. Yabancıların Türk bankacılık sistemine güven duyması (veya duymaması) yerel halkın güven algısını da etkiler. Bu bir nevi sosyal onay mekanizmasıdır. Ancak bu etkiyi abartmamak gerekir. Yerel tasarruf sahipleri, kendi uzun vadeli ihtiyaçlarını (konut, eğitim, ihtiyaç kredisi ile karşılanacak acil harcamalar) göz ardı ederek sadece bu 'yabancı ilgisi'ne bakarak karar vermemeli."
Önemli Uyarı ve Riskler (Burayı Sakın Atlamayın!)
Bu yazı boyunca anlattığımız her şey bilgilendirme amaçlı. Lütfen unutmayın: Bu bir yatırım tavsiyesi değildir. Yatırım kararlarınızı kendi araştırmanız ve profesyonel danışmanlar eşliğinde alın. Döviz kurları aşırı oynak olabilir. Yüksek getiri vaatleri yüksek risk taşır. Bankaların faiz oranları ve yabancı müşteri kabul politikaları anında değişebilir. Lütfen güncel bilgi için doğrudan bankalara başvurun. Yasal ve vergisel düzenlemeler karmaşıktır. Türkiye'de ve kendi ülkenizdeki vergi yükümlülükleriniz için uzmana danışın. İhtiyacınız olan fonlar için ihtiyaç kredisi gibi borçlanma araçlarını kullanırken, genel faiz ortamının bu tür yabancı sermaye hareketlerinden etkilenebileceğini göz önünde bulundurun.
Ekonomi muhabiri olarak son sözüm şu: Para akıllıdır, en karlı görünen yere değil, en az riske rağmen en çok getiriyi sunan yere akar. Türkiye'deki yüksek faiz, yüksek riskin bir yansıması. Bunu hem yabancı yatırımcı hem de yerli tasarrufçu asla unutmamalı.
Editör: Aylin Demir
Yazar ve Analist: Cem Karaca
Röportajı Alan Muhabir: Selim Öztürk
© 2025 ihtiyackredisi.com - Tüm hakları saklıdır. Sunulan bilgiler yatırım tavsiyesi niteliğinde olmayıp araştırmalar neticesinde editör ve yazarlarımız tarafından derlenip bilgi amaçlı sunulmaktadır.
Sık Sorulan Sorular
- Yabancı yatırımcı Türkiye'de mevduat hesabı açarken ne gibi belgeler istenir?
- Genelde standart bir liste var: Geçerli pasaport, Türkiye'de alınmış vergi numarası (bazı bankalar yabancılar için özel birimlerde bunu hızlıca hallediyor), ikametgah adresi (yurt dışı adresi de olabilir ama bazı bankalar Türkiye adresi isteyebilir). En iyisi seçtiğiniz bankanın yabancılar/müşteri temsilcisi ile önceden görüşmek. ihtiyackredisi.com olarak bankaların bu süreçlerini sıkı takip ediyoruz.
- Yabancı yatırımcıların mevduat faizi geliri vergilendiriliyor mu?
- Evet, vergilendiriliyor. Stopaj (kaynakta kesilen vergi) uygulanıyor. Türk Lirası mevduat için stopaj oranı %10-15 arasında değişebiliyor. Yabancı para mevduat için bu oran genelde %0-10 bandında. Ancak yatırımcının kendi ülkesi ile Türkiye arasında çifte vergilendirmeyi önleyen anlaşma varsa, oran daha düşük olabilir. Bu konu karışık, muhakkak bir vergi danışmanına sorulmalı. Biz ihtiyackredisi.com'da böyle karmaşık konuları basitleştirmeye çalışıyoruz ama yine de profesyonel görüş şart.
- Bu ilgi sürdürülebilir mi? Yabancı yatırımcılar için ihtiyaç kredisi gibi başka ürünler de cazip mi?
- İlginin sürdürülebilirliği tamamen Türkiye'nin makroekonomik göstergelerine (enflasyon, kur istikrarı, faiz politikası) bağlı. Risk algısı artarsa bu para çok hızlı çıkabilir. "Sıcak para" denmesinin nedeni bu. Diğer yandan, yabancı yatırımcılar için ihtiyaç kredisi çekmek pek gündemde değil. Çünkü bu ürünler daha çok yerleşik kişilere yönelik. Onların asıl ilgisi yatırım araçlarında: mevduat, tahvil, borsa.
- Hangi bankalar yabancı yatırımcıya daha kolay hizmet veriyor?
- Uluslararası presensi yüksek bankalar bu işte daha tecrübeli. Mesela Garanti BBVA, HSBC, İş Bankası, Yapı Kredi, Akbank'ın yabancılar birimleri genelde daha donanımlı. Ziraat Bankası ve VakıfBank gibi kamu bankaları da son dönemde bu alana eğiliyor. Ama unutmayın, bankanın politikası ve sizin bulunduğunuz şubenin yaklaşımı da çok önemli. Biz ihtiyackredisi.com ekibi olarak bu konuda sürekli güncel bilgi topluyoruz.