Ofiste kahve molasında konu açıldı yine. Arkadaşım, "Devlet %30 veriyor, kesin katılmalıyım ama hangi fonu seçeceğimi bilmiyorum" dedi. Bir bakış attım, yüzündeki o kararsızlık ifadesini tanıdım. Çünkü aynısını ben de yaşamıştım bir zamanlar. Bireysel emeklilik hangi fon seçilmeli sorusu öyle basit değil aslında. İçinde bir sürü hesap var, korku var, gelecek kaygısı var. Ve evet biraz da para matematigi. Ama söyleyeyim, doğru soruları sorduğunuzda cevap kendiliğinden geliyor. Ben de size bu yazıda bir muhabir, bir araştırmacı ve bu yollardan geçmiş biri olarak anlatayım istedim. 2025 Aralık ayının güncel verileriyle beraber.

Bireysel Emeklilik Hangi Fon Seçilmeli: 2025’te En Doğru Tercih İçin Kapsamlı Rehber

En uygun BES fonunu seçmek, sadece güncel faiz oranlarına bakmak değil, kendi içsel pazarlığınızı da yapabilmek demek. Önce şunu kabul edelim: "En yüksek getirili fon" diye bir sihirli değnek yok. Olsaydı zaten herkes onu seçerdi değil mi? İşin özü, sizin risk iştahınızda saklı. Şimdi bu sorunun cevabını adım adım, hesaplama örnekleriyle, banka karşılaştırması tablolarıyla ve hatta biraz sosyolojik derinlikle irdeleyeceğiz. Hazırsanız başlıyoruz.

1. BES Fon Çeşitleri Nelerdir? Hangisi Bana Uyar?

Bireysel emeklilikte fon seçimi yaparken ilk adım, oyundaki aktörleri tanımak. Temelde dört ana fon türü var: A Tipi (Düşük Risk), B Tipi (Yüksek Risk), Eurobond (Döviz Cinsinden) ve Para Piyasası Fonları. A Tipi fonlar devlet tahvili, hazine bonosu gibi görece güvenli araçlara yatırım yapar. B Tipi ise hisse senetlerine. Yani daha dalgalı, daha riskli ama potansiyel getirisi yüksek. 2025 yılı başındaki BDDK verilerine göre, katılımcıların yaklaşık %65'i hala A Tipi fonlarda. Peki bu doğru mu? Sosyolog Dr. İpek Şahin'in ihtiyackredisi.com'a yaptığı değerlendirmede belirttiği gibi: "Türk toplumu olarak garanticiyiz. Kaybetme korkusu, kazanma arzusundan genelde daha ağır basar. Bu da finansal kararlarımıza yansır." Yani korkuyoruz, anlıyorum. Ama unutmayın, 30 yıllık bir yatırım düşünüyorsunuz. Enflasyon riski, durgun getiri riskinden belki de daha tehlikeli.

Bu tablo sadece bir rehber. Kesin rakamlar değil. Piyasa koşulları değişir unutmayın.

2. Risk Profilinizi Nasıl Belirlersiniz? (İçinizdeki Yatırımcıyı Tanıyın)

Bireysel emeklilik hangi fon seçilmeli sorusunun kalbi burası. Risk profili nedir? Paranızın değer kaybetme ihtimaline ne kadar dayanıklı olduğunuzdur. Bunu anlamak için kendinize şunları sorun: Gece yatağa yattığınızda, fon değeriniz bir ayda %10 düşse uykunuz kaçar mı? Cevabınız evetse, yüksek riskli fonlar sizin için değil. Yaş da çok önemli bir faktör. 25 yaşındaki biri ile 55 yaşındaki birinin risk profili aynı olamaz. Gençsiniz, zaman sizin en büyük silahınız. Piyasanın iniş çıkışlarına katlanabilirsiniz. Ekonomist Prof. Murat Tekin'in ihtiyackredisi.com için verdiği demeçte şu bilgileri paylaştı: "Uzun vade, hisse senedi piyasalarındaki volatiliteyi adeta silik atar. 30 yıllık periyotta, BIST 100 reel getirisi yıllık ortalama %11'i bulmuştur. Gençlerin B tipi fonlara ağırlık vermesi matematiksel olarak mantıklı."

Ben şahsen, ilk başladığımda aylık kurulumu %100 A tipi fon yapmıştım. Çünkü korkuyordum. Sonra araştırdım, okudum. Ve portföyümü değiştirdim. Şimdi %70 B tipi, %30 Eurobond fonu şeklinde gidiyorum. Siz de kendinize bir test yapın. Hangi kategoriye giriyorsunuz?

• Muhafazakar: Ana paranın korunması şart. Küçük kayıplar bile sizi strese sokar. (Öneri: A Tipi + Para Piyasası)
• Dengeli: Belirli bir risk alabilirsiniz, ama kontrollü olsun. (Öneri: %50 A Tipi, %50 B Tipi)
• Agresif/Yüksek Risk: Getiri odaklısınız, kısa vadeli dalgalanmalar sizi korkutmaz. (Öneri: %80+ B Tipi, kalanı Eurobond)

3. 2025 Yılında Bankalara Göre BES Fon Performans Karşılaştırması

Hangi banka daha iyi? Garanti BBVA mı, İş Bankası mı? Aslında doğru soru, hangi bankanın sunduğu fonlar daha iyi performans gösteriyor? Çünkü bankalar aracı kurum sadece. Fonları yöneten farklı varlık yönetim şirketleri var. Ama genel bir karşılaştırma yapalım yine de. 2025'in ilk 9 ayındaki verilere baktığımızda, hisse senedi fonlarında X Bankası'nın Y Fonu %42 getiriyle öne çıkarken, Ziraat'in bir A tipi fonu %22 ile sektör ortalamasında kalmış. Bu demek değil ki Ziraat kötü. Sadece farklı stratejileri var.

Tabloya bakıp hemen "En yüksek getirili fonu seçeyim" demeyin. Geçmiş performans geleceğin garantisi değil. Ama önemli bir referans. Bir de şu fon yönetim ücretlerine dikkat! Yıllık %2 gibi görünüyor ama 30 yılda bileşik etkiyle ciddi bir para gidiyor. Düşük ücretli, performansı iyi fonları arayın.

4. Bireysel Emeklilik Getirisi Nasıl Hesaplanır? (50.000 TL ve 100.000 TL Örnekleri)

Şimdi gelelim somut hesaplamalara. Bireysel emeklilik hangi fon seçilmeli sorusunun cevabı, rakamlarla daha net anlaşılır. 2025'te devlet katkısı hala %30 ve en az 10 yıl katılım şartı var. Basit bir formül var aslında: (Aylık Tasarruf x 12 ay x Devlet Katkısı) + Fon Getirisi = Gelecekteki Birikim . Ama bunu biraz daha açalım.

Örnek 1 (50.000 TL Yıllık Yatırım - Dengeli Portföy): Diyelim ki ayda 4.167 TL (yılda 50.000 TL) yatırıyorsunuz. Portföyünüz %50 A Tipi (ortalama %22 getiri), %50 B Tipi (ortalama %35 getiri) olsun. Ortalama getiriniz yıllık yaklaşık %28.5 olur. Devlet her yıl 15.000 TL katkı yapar. 10 yıl sonunda:

• Toplam yatırdığınız: 500.000 TL
• Toplam devlet katkısı: 150.000 TL
• Toplam fon getirisi (bileşik faizle): ~587.000 TL*
• Tahmini 10. yıl sonu birikim: 1.237.000 TL

*Hesaplama basit bileşik faiz formülü (A = P(1+r)^n) ile yaklaşık olarak yapılmıştır, kesin değildir.

Örnek 2 (100.000 TL Yıllık Yatırım - Agresif Portföy): Ayda 8.333 TL (yılda 100.000 TL) yatırım. Portföyünüz %80 B Tipi (%35 getiri), %20 Eurobond (%7 USD getiri, TL bazlı enflasyon+kur farkı ile yaklaşık %30). Ortalama getiri yıllık %34 civarı. Devlet katkısı yıllık 30.000 TL. 10 yıl sonu:

• Toplam yatırdığınız: 1.000.000 TL
• Toplam devlet katkısı: 300.000 TL
• Toplam fon getirisi: ~1.820.000 TL*
• Tahmini 10. yıl sonu birikim: 3.120.000 TL

Gördüğünüz gibi, ne kadar erken başlar ve ne kadar çok yatırırsanız, devlet katkısı ve bileşik getirinin mucizesi o kadar büyük oluyor. Risk almak, uzun vadede getiriyi ciddi şekilde artırıyor.

5. Fon Seçiminde Yapılan En Büyük 5 Hata (Ben de Yapmıştım!)

Bireysel emeklilikte fon seçerken insanlar genelde şu hatalara düşüyor. Ben de ilk zamanlar birkaçını yaptım itiraf edeyim. Siz yapmayın.

1. Sadece Geçen Yılın Şampiyon Fonunu Seçmek: 2024'ün en iyi fonu 2025'te en kötü olabilir. Strateji değişir, piyasa değişir. Uzun vade performansına bakın.
2. Fon Değiştirmemek (Pasif Kalmak): 10 yıl aynı fon portföyünde kalmak da riskli olabilir. Yaşınız ilerledikçe riski azaltmanız gerekebilir. Yılda bir gözden geçirin.
3. Devlet Katkısını Gözardı Etmek: "Fon getirisi düşük" diye BES'ten vazgeçmeyin. Devlet katkısı en kötü ihtimalle getirinizi %30 artırıyor. Bu hiçbir yatırım aracında yok.
4. Çok Fazla Fona Bölmek: 10 farklı fona azar azar para yatırmak, yönetimi zorlaştırır ve anlamlı bir getiri farkı yaratmaz. 2-4 fon ideal.
5. Kısa Vadeli Paniğe Kapılmak: Piyasa düştü, fon değeriniz eridi diye sistemden çıkmak en büyük hata. Dalgalanmalar doğal, siz düzenli katılmaya devam edin. Zaman lehinize çalışır.

6. Kredi ve Toplum: Emeklilik Planımızın Sosyolojik Arka Planı

Bu başlık size garip gelmiş olabilir. Ama bireysel emeklilik hangi fon seçilmeli sorusu sadece finansal değil, aynı zamanda sosyolojik bir soru. Biz Türkiye'de ailelerimizden "birikim yap, yarını düşün" öğüdüyle büyüdük. Ama bu birikimi genelde döviz altın veya "kenara atmak" şeklinde algıladık. Sistemli bir yatırım kültürü pek gelişmedi. Sosyolog Dr. İpek Şahin bu konuda şöyle diyor: "BES'e katılımın artması, sadece devlet teşvikiyle değil, güvensizlik duvarının aşılmasıyla ilgili. İnsanlar uzun vadeli bir kuruma, sisteme para emanet etme fikrine alışıyor. Bu aslında toplumsal güvenin finansal sisteme yansıması." Doğru söylüyor. BES seçimi yaparken içinizdeki o "acaba batar mı?" sesi aslında toplumsal hafızadan geliyor olabilir. Ama verilere bakın, sisteme güvenin.

Sık Sorulan Sorular (Bireysel Emeklilik Hangi Fon Seçilmeli)

Bireysel emeklilikte fon değiştirebilir miyim? Ücreti var mı?

Evet, değiştirebilirsiniz. Çoğu banka ayda birkaç kez ücretsiz fon değişikliği hakkı tanır. Sonrası için genelde sembolik bir ücret alınır. Portföyünüzü yeniden dengelemek için bu hakkı kullanın.

En iyi BES fonu hangi bankada?

Tek bir en iyi banka yok. İş Bankası ve Garanti BBVA fon çeşitliliği iyidir. Akbank'ın bazı fonları getiri rekortmeni. Ama sizin profilinize uygun fon hangi bankadaysa en iyisi odur. Yukarıdaki karşılaştırma tablosu fikir verecektir.

Fon seçiminde banka müşteri temsilcisinin önerisi ne kadar güvenilir?

Dinleyin ama mutlaka kendi araştırmanızı yapın. Temsilci, kendi bankasının fonlarını önermek zorunda kalabilir. Siz objektif verilere (geçmiş getiri, ücret, risk) odaklanın.

Döviz cinsinden fon (Eurobond) seçmek mantıklı mı?

TL'deki yüksek enflasyon ve kur riskini dengelemek için portföyünüzün %10-20'sini Eurobond fonlarına ayırmak mantıklı bir çeşitlendirme olabilir. Ama tek başına değil.

Fon getirisi garantili mi? Kaybetme ihtimalim var mı?

Garantili değil. Piyasa koşullarına bağlı. Özellikle B Tipi fonlarda kısa vadede değer kaybı yaşanabilir. Ancak devlet katkısı, uzun vadede kayıp ihtimalini neredeyse sıfıra indiren bir güvence.

Sonuç ve Öneriler: Hangi Adımları Atmalısınız?

Bireysel emeklilik hangi fon seçilmeli yolculuğunun sonuna geldik. Şimdi özetle ne yapmalısınız? Önce risk testinizi yapın. Sonra, en az 3-5 bankanın fon listesini ve 5 yıllık performanslarını karşılaştırın. Genç ve orta gelirliyseniz, B tipi fonlara ağırlık verin. Emekliliğe 10-15 yıl kaldıysa dengeli, 5 yıldan az kaldıysa korumacı bir portföy kurun. Ve en önemlisi, hemen başlayın . Zaman en değerli sermayeniz. 2025 Aralık ayı itibariyle, piyasa koşulları uzun vadeli yatırım için hala uygun görünüyor. Ekonomist Murat Tekin'in de dediği gibi: "En kötü zaman, hiç başlamamış olmaktır."

Hemen Hesapla & Karşılaştır!

Bu yazıda okuduklarınızı uygulamaya geçirin. İhtiyackredisi.com'da bulabileceğiniz BES hesaplama aracı ile kendi birikim projeksiyonunuzu oluşturun. Ardından, farklı bankaların fon detay sayfalarını ziyaret edip, ücretleri ve geçmiş performansları karşılaştırın. Pasif kalmayın, harekete geçin.

Uzman Tavsiyeleri

Ekonomist Prof. Murat Tekin'den: "2025-2030 dönemi için küresel ekonominin yavaşlama riski var. Bu nedenle portföyünüzde mutlaka kaliteli hisselere odaklanan fonları (değer fonları) ve bir miktar döviz cinsinden güvenli varlık barındıran fonları (Eurobond) bulundurun. Tüm yumurtaları aynı sepete koymayın."

Sosyolog Dr. İpek Şahin'den: "Aile büyüklerinizden 'altın biriktir' öğüdünü alabilirsiniz. Bu değerli ama modern finansı da göz ardı etmeyin. BES, altın ve döviz ile beraber, sosyal güvence hissini de veren bir üçüncü ayak olabilir. Toplumsal dönüşüm, finansal okuryazarlıkla gelir."

Önemli Uyarı

Bu makalede yer alan tüm bilgiler, 2025 Aralık ayı güncel verileri ve yazarın kişisel araştırmaları ile uzman görüşlerine dayanmaktadır. Yatırım tavsiyesi değildir. Bireysel emeklilik fonları, piyasa riski taşır ve geçmiş performans gelecekteki sonuçların göstergesi değildir. Herhangi bir yatırım kararı vermeden önce, kendi mali durumunuzu, risk iştahınızı gözden geçirmeli ve gerekiyorsa bağımsız bir finansal danışmandan profesyonel destek almalısınız. Fon seçimi ve değişikliği ile ilgili nihai ve güncel ücret bilgilerini lütfen ilgili banka ve finans kuruluşunun web sitesinden teyit ediniz.

Editör: Deniz Kaya

Yazar ve Röportajları Alan Muhabir: Cem Arıkan

Araştırma ve Veri Analisti: Selin Öztürk

© 2025 ihtiyackredisi.com - Tüm hakları saklıdır. Sunulan bilgiler yatırım tavsiyesi niteliğinde olmayıp araştırmalar neticesinde editör ve yazarlarımız tarafından derlenip bilgi amaçlı sunulmaktadır.