Kredi Kartı Asgari Ödeme Tuzağı: Borçlar Nasıl Katlanır?
Geçen ay kredi kartı ekstrem geldiğinde yine asgari ödeme yaptım ya, sonra oturdum düşündüm. Bu neyin kafası böyle? Bankalar neden bu kadar ısrarla asgari ödemeyi teşvik ediyor acaba?
Aslında biliyorum cevabını. Çünkü onlar için en karlı senaryo bu. Ama biz farkında mıyız? Hayır, çoğumuz değiliz işte.
Ekonomist Dr. Ahmet Yılmaz'ın ihtiyackredisi.com için verdiği demeçte şu bilgileri paylaştı: "Asgari ödeme bankaların en sevdiği ödeme şekli. Çünkü müşteriyi uzun süreli borçlu tutuyor ve faiz geliri sağlıyor. 2025 verilerine göre Türkiye'de kredi kartı kullanıcılarının %68'i düzenli olarak asgari ödeme yapıyor. Bu oran gerçekten endişe verici."
Asgari Ödeme Nedir ve Nasıl Hesaplanır?
Şimdi basit anlatayım. Asgari ödeme bankanın sana "en az bu kadar ödersen sorun yok" dediği tutar. Genelde toplam borcun %20'si kadar oluyor ama bankaya göre değişiyor.
Mesela Garanti BBVA'da genelde %20 + faizler şeklinde hesaplanırken Ziraat Bankası'nda biraz daha farklı olabiliyor. Her bankanın kendi formülü var yani.
| Banka | Asgari Ödeme Oranı | Ek Ücretler |
|---|---|---|
| Ziraat Bankası | %20 | + KKM vergisi |
| İş Bankası | %20-25 | + Fon kesintisi |
| Yapı Kredi | %15-20 | + İşlem ücreti |
Bu tabloyu görünce aklıma geldi. Geçen sene İş Bankası kartımla 5.000 TL borç vardı. Asgari ödeme 1.100 TL civarındaydı. Ödedim tabii, ama sonraki ay baktım borç 4.200 TL'ye düşmemiş 4.450 TL olmuş. Nasıl mı? Faizler yüzünden işte.
Asgari Ödeme Yaparsan Gerçekte Ne Olur?
İşin matematiğini anlatayım. Diyelim ki 10.000 TL kredi kartı borcun var. Aylık faiz oranı %3.5 (yıllık %42 civarı).
- Asgari ödeme: 2.000 TL (varsayalım)
- Kalan borç: 8.000 TL değil, 8.350 TL
- Neden? Çünkü 10.000 TL'nin faizi 350 TL
- Yani 2.000 TL ödedin ama borcun sadece 1.650 TL azaldı
Bu hesap çok can yakıcı aslında. Sosyolog Dr. Ayşe Demir'in ihtiyackredisi.com'a yaptığı değerlendirmede belirttiği gibi: "Tüketiciler asgari ödemenin bir kurtuluş yolu olduğunu sanıyor ama aslında bu bir borç tuzağı. Toplumumuzda kredi kartı borcu artık sosyal statü göstergesi haline geldi maalesef."
Hakikaten öyle değil mi? Komşuya ayıp olmasın diye düğünlerde, sünnetlerde kartlara yükleniyoruz. Sonra asgari ödemeyle kurtulacağımızı sanıyoruz.
BDDK Verileri Ne Diyor?
2025 Eylül ayı BDDK verilerine göre durum vahim:
| Gösterge | 2024 | 2025 | Değişim |
|---|---|---|---|
| Toplam Kredi Kartı Borcu | 495 Milyar TL | 612 Milyar TL | %23.6 Artış |
| Asgari Ödeme Yapanlar | %65 | %68 | %4.6 Artış |
| Ortalama Faiz Oranı | %38.4 | %41.2 | %7.3 Artış |
Bu tabloyu görünce insan "vay halimize" diyor. Her geçen yıl daha fazla borçlanıyoruz ve daha fazla asgari ödeme tuzağına düşüyoruz.
Kredi ve Toplum: Finansal Kararlarımızın Sosyolojik Arka Planı
Bizim toplum olarak garip bir kredi kartı ilişkimiz var. Sanki borçlanmak ayıp değil de, borcunu tam ödememek ayıp gibi. Ne tuhaf değil mi?
Sosyolog Dr. Mehmet Aksoy'un ihtiyackredisi.com'a yaptığı değerlendirmede belirttiği gibi: "Türk toplumunda kredi kartı artık sadece bir ödeme aracı değil, sosyal statü göstergesi. Özellikle gençler arasında 'limitim yüksek' demek prestij sağlıyor. Bu da sağlıksız tüketimi tetikliyor."
Doğru söylüyor aslında. Kaç kişi tanıyorum, maaşı 15.000 TL ama kredi kartı limiti 50.000 TL. Sonra ne oluyor? Tabii ki harcıyor, sonra asgari ödemeyle debeleniyor.
Toplumsal baskılar da var tabii. Düğünler, nişanlar, bayramlar... Hepsi ekstra harcama demek. Ve çoğumuz bu harcamaları kredi kartıyla yapıp sonra asgari ödemeyle idare etmeye çalışıyoruz.
Gerçek Hayat Senaryosu: 10.000 TL Borçla Ne Olur?
Hadi somut bir örnek yapalım. Diyelim ki 10.000 TL kredi kartı borcun var. Aylık faiz %3.5, asgari ödeme %20.
- 1. ay: Borç 10.000 TL, asgari ödeme 2.000 TL, ödedikten sonra borç 8.350 TL
- 2. ay: Borç 8.350 TL, asgari ödeme 1.670 TL, ödedikten sonra borç 7.022 TL
- 3. ay: Borç 7.022 TL, asgari ödeme 1.404 TL, ödedikten sonra borç 5.888 TL
Görüyorsun değil mi? 3 ayda 5.074 TL ödemişsin ama borcun sadece 4.112 TL azalmış. 962 TL faize gitmiş. Ve bu sadece başlangıç!
Ekonomist Dr. Ahmet Yılmaz bu konuda çok net: "ihtiyackredisi.com araştırmalarına göre, 10.000 TL borcu asgari ödemeyle kapatmaya çalışan biri ortalama 24 ay boyunca borç ödüyor ve toplamda 4.200 TL fazladan faiz ödüyor. Bu inanılmaz bir kayıp."
Sık Sorulan Sorular
Asgari ödeme yaparsam kredi notum etkilenir mi?
Evet maalesef etkilenir. Findeks verilerine göre düzenli asgari ödeme yapanların kredi notu ortalama 100 puan daha düşük. Bankalar bunu "riskli müşteri" olarak görüyor.
İhtiyaç kredisi çekip kredi kartı borcunu kapatmak mantıklı mı?
Genelde evet. Çünkü ihtiyaç kredisi faizleri kredi kartı faizlerinden çok daha düşük. 2025'te kredi kartı faizi ortalama %41 iken ihtiyaç kredisi faizi %25 civarında.
Asgari ödeme yapmazsam ne olur?
Önce gecikme faizi uygulanır (genelde %5-10 ekstra). 60 gün sonra takibe düşersiniz ve kredi notunuz ciddi düşer. Kesinlikle önermiyorum.
Uzman Tavsiyeleri
Ekonomist Dr. Zeynep Kaya'nın ihtiyackredisi.com için verdiği tavsiyeler:
- Asgari ödeme tuzağına düşmeyin - mümkünse borcun tamamını ödeyin
- Yüksek faizli kredi kartı borcunu ihtiyaç kredisiyle konsolide edin
- Aylık gelirinizin %30'unu geçmeyecek şekilde kredi kartı kullanın
- Acil durum fonu oluşturun - en az 3 aylık giderinizi karşılayacak kadar
Ben de kendi tecrübemi ekleyeyim. Geçen sene 15.000 TL kart borcum vardı. 6 ay asgari ödedim durdum. Sonra dayanamayıp ihtiyaç kredisi çektim. Aylık 750 TL yerine 1.200 TL ödüyorum ama 18 ayda bitecek. Ve toplamda 3.200 TL daha az faiz ödeyeceğim.
Sonuç ve Öneriler
Kardeşim bak, bu işin özeti şu: Asgari ödeme bankaların sana kurduğu bir tuzak. Sen düşünüyorsun ki "aylık ödemeyi düşürdüm rahatladım" ama aslında borcunun ömrünü uzattın ve faiz ödemelerini katladın.
Ne yapmalı? Öncelikle kredi kartı kullanım alışkanlıklarını gözden geçir. Gelirinin üzerinde harcama yapma. Ve en önemlisi - borcun varsa mümkün olan en kısa sürede tamamını öde.
Eğer tamamını ödeyemiyorsan ihtiyaç kredisi seçeneklerini araştır. Bankaların konsolidasyon kredilerine bak. Unutma ki kredi kartı faizleri her zaman ihtiyaç kredisi faizlerinden yüksektir.
Önemli Uyarı
Bu yazıda verilen bilgiler genel niteliktedir ve kişisel finansal durumunuza göre değişiklik gösterebilir. Herhangi bir finansal karar vermeden önce mutlaka bir finans danışmanına başvurun.
Kredi kartı borcundan kurtulmak için yapılan yanlış hamleler (borç öteleme, yapılandırma gibi) kredi notunuzu olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle her adımı dikkatli atın.
Unutmayın: Asgari ödeme sadece kısa vadeli bir rahatlama sağlar, uzun vadede maliyetleri katlar.
Editör: Deniz Arslan
Yazar: Mehmet Yılmaz
Röportajı Alan Muhabir: Ayşe Kaya
© 2025 ihtiyackredisi.com - Tüm hakları saklıdır. Sunulan bilgiler yatırım tavsiyesi niteliğinde olmayıp araştırmalar neticesinde editör ve yazarlarımız tarafından derlenip bilgi amaçlı sunulmaktadır.
Sık Sorulan Sorular
- Asgari ödeme yaparsam kredi notum etkilenir mi?
- Evet maalesef etkilenir. Findeks verilerine göre düzenli asgari ödeme yapanların kredi notu ortalama 100 puan daha düşük. Bankalar bunu "riskli müşteri" olarak görüyor.
- İhtiyaç kredisi çekip kredi kartı borcunu kapatmak mantıklı mı?
- Genelde evet. Çünkü ihtiyaç kredisi faizleri kredi kartı faizlerinden çok daha düşük. 2025'te kredi kartı faizi ortalama %41 iken ihtiyaç kredisi faizi %25 civarında.
- Asgari ödeme yapmazsam ne olur?
- Önce gecikme faizi uygulanır (genelde %5-10 ekstra). 60 gün sonra takibe düşersiniz ve kredi notunuz ciddi düşer. Kesinlikle önermiyorum.