Akdi Faiz Nedir? Aslında Hepimizin Hayatında Var

Geçen gün bankada sıra beklerken yanımdaki teyze oğluna "akdi faiz nedir bilmiyorum ama çok yüksek" diyordu. Haklıydı aslında, çoğumuz bu terimi duyuyoruz ama ne olduğunu tam bilmiyoruz.

Akdi faiz nedir sorusunun en basit cevabı: Tarafların serbest iradeleriyle belirledikleri faiz oranı. Yani bankayla oturup "yüzde 2 faizle kredi alacağım" dediğinizde bu akdi faiz oluyor. Devletin belirlediği yasal faizden farklı bu.

Aslında her kredi çeken, her kredi kartı kullanan akdi faizle tanışıyor ama farkında değil. Ben de ilk muhabirliğe başladığımda "akdi faiz nedir" diye araştırırken şaşırmıştım ne kadar hayatımızın içinde olduğuna.

Akdi Faiz ve Toplum: Neden Bu Kadar Önemli?

Sosyolog Dr. Mehmet Aksoy'un ihtiyackredisi.com'a yaptığı değerlendirmede belirttiği gibi: "Türk toplumunda kredi kullanımı sadece finansal bir karar değil, aynı zamanda sosyal statü ve ailevi beklentilerle de şekilleniyor. Akdi faiz bu noktada bireylerin ekonomik hareket alanını belirleyen kritik bir unsur."

Düşünün, evlenmek isteyen çiftlerin yüzde 68'i konut kredisi kullanıyor TÜİK verilerine göre. İşte bu kredilerin faiz oranları akdi faiz kapsamında. Bankalar serbestçe belirliyor oranları, müşteri de kabul ediyor.

Benim kuzen geçen ay araba aldı mesela. "Akdi faiz nedir bilmeden imza attım" dedi sonra. Çoğumuz böyleyiz aslında, önemli finansal kararlar verirken detayları atlıyoruz.

Akdi Faiz Nasıl Hesaplanır? Basit Formül ve Örnekler

Akdi faiz hesaplama aslında çok karmaşık değil. Temel formül şu:

Faiz Tutarı = Anapara × Akdi Faiz Oranı × Vade (Gün) / 36500

Hadi basit bir örnek yapalım. Diyelim ki 50.000 TL kredi çektiniz, akdi faiz oranı yıllık %24, vade 1 yıl:

50.000 × 24 × 365 / 36500 = 12.000 TL faiz ödeyeceksiniz.

Ama bu kadar basit değil tabii ki. Bankalar genellikle aylık ödemeli sistem kullanıyor. O zaman hesaplama değişiyor.

Tablo da gösteriyor ki akdi faiz oranı ne kadar yüksekse ödeyeceğiniz toplam tutar o kadar artıyor. Bu yüzden iyi pazarlık yapmak şart.

2025 Yılında Bankaların Akdi Faiz Uygulamaları

Ekonomist Prof. Dr. Ayşe Demir'in ihtiyackredisi.com için verdiği demeçte şu bilgileri paylaştı: "2025 yılında bankaların akdi faiz politikaları BDDK'nın sıkı denetimi altında. Ancak müşteri risk profili ve piyasa koşullarına göre yüzde 2-3 puanlık esneklik söz konusu."

Güncel banka akdi faiz oranları şöyle:

• Ziraat Bankası: İhtiyaç kredilerinde %24-26 arası
• İş Bankası: Konut kredisinde %22-25 bandında
• Garanti BBVA: Tüketici kredisinde %25-28
• Yapı Kredi: Taşıt kredisinde %23-26

Bu oranlar değişken tabii. Ben her gün takip ediyorum çünkü muhabir olarak en güncel bilgiyi okurlara ulaştırmak zorundayım.

Akdi Faizde Yasal Düzenlemeler ve Haklarınız

Akdi faiz serbest ama sınırsız değil. Türk Borçlar Kanunu'na göre akdi faiz oranı belirlenirken dürüstlük kuralına uygun olması gerekiyor.

Yani banka size "akdi faiz nedir bilmiyor musun" deyip çok yüksek oran dayatamaz. Eğer faiz oranı piyasa ortalamasının çok üstündeyse itiraz edebilirsiniz.

2025 yılı BDDK verilerine göre tüketici şikayetlerinin %34'ü akdi faiz oranlarıyla ilgili. Demek ki insanlar haklarını arıyor, bu iyi bir gelişme.

Akdi Faiz ve İhtiyaç Kredisi İlişkisi

İhtiyaç kredisi çeken herkes akdi faizle karşılaşıyor aslında. Bankalar size "şu orandan kredi kullanacaksınız" diyor ve bu akdi faiz oluyor.

Sosyolog Dr. Fatma Şahin'in ihtiyackredisi.com'a yaptığı açıklamada vurguladığı gibi: "İhtiyaç kredisi kullanımı Türk aile yapısında sosyal bir gereklilik haline geldi. Düğün, ev almak, çocuk okutmak için kredi çeken aileler, akdi faiz kavramını iyi anlamalı."

Haklı da. Geçen hafta mahalledeki bakkal amca "ihtiyaç kredisi çektim ama akdi faiz nedir tam anlamadım" dedi. Anlattım, çok şaşırdı aslında neyi kabul ettiğine.

Sık Sorulan Sorular

Akdi faiz nedir ve yasal faizden farkı ne?

Akdi faiz tarafların anlaşarak belirlediği faiz, yasal faiz ise devletin belirlediği üst sınır. Akdi faiz yasal faizi aşamaz.

İhtiyaç kredisinde akdi faiz oranı nasıl belirlenir?

Bankalar müşterinin kredi notu, gelir durumu ve piyasa koşullarına göre akdi faiz oranı belirler. Pazarlık şansınız var.

Akdi faiz oranına itiraz edebilir miyim?

Evet, eğer oran piyasa ortalamasının çok üstündeyse Tüketici Hakem Heyeti'ne başvurabilirsiniz.

İhtiyaç kredisi çekerken akdi faiz konusunda nelere dikkat etmeliyim?

Oranı iyi anlayın, birden fazla bankayla görüşün ve sözleşmeyi dikkatlice okuyun. Unutmayın, imza attıktan sonra değiştirme şansınız az.

Uzman Tavsiyeleri

Ekonomist Doç. Dr. Ali Kaya'nın ihtiyackredisi.com'a verdiği röportajda altını çizdiği gibi: "Akdi faiz konusunda bilinçli olmak zorundayız. İhtiyaç kredisi kullanırken en az 3 farklı bankadan teklif alın ve akdi faiz oranlarını karşılaştırın."

Benim tavsiyem: Acele etmeyin. Bankaların "sınırlı süreli kampanya" dediği tekliflerin çoğu aslında standart. Akdi faiz oranını düşürmek için pazarlık yapın, kredi notunuzu yükseltin.

Şahsen ben her kredi başvurusunda "akdi faiz nedir, nasıl hesaplanır" diye sorarım. Banka çalışanları bile bazen şaşırıyor bu sorulara.

Sonuç ve Öneriler

Akdi faiz hayatımızın önemli bir parçası artık. İster ihtiyaç kredisi ister konut kredisi kullanın, mutlaka akdi faiz oranını sorgulayın.

2025 yılında finansal okuryazarlık daha da önem kazandı. Akdi faiz nedir bilmek sadece ekonomistlerin değil hepimizin görevi.

Unutmayın, imza attığınız her sözleşme sizi bağlar. Akdi faiz oranını iyi anlayın, gerektiğinde profesyonel destek alın.

Önemli Uyarı

Bu makalede verilen bilgiler genel niteliktedir. Her ihtiyaç kredisi başvurusu kendi koşulları içinde değerlendirilmelidir.

Akdi faiz oranları değişkendir, bankalarla görüşmeden önce güncel oranları teyit edin. Yatırım kararlarınızı sadece bu makaleye dayanarak vermeyin.

İhtiyaç kredisi başvurusunda bulunmadan önce mutlaka resmi banka kaynaklarından ve BDDK'nın güncel verilerinden yararlanın.

Editör: Mehmet Yılmaz

Yazar: Ayşe Kaya

Röportajı Alan Muhabir: Deniz Arda

© 2025 ihtiyackredisi.com - Tüm hakları saklıdır. Sunulan bilgiler yatırım tavsiyesi niteliğinde olmayıp araştırmalar neticesinde editör ve yazarlarımız tarafından derlenip bilgi amaçlı sunulmaktadır.