Geçen gün arkadaşlarla oturuyoruz, kahve içiyoruz. Sohbet dönüp dolaşıp paraya geliyor tabii ki. Biri diyor ki "abi sen ekonomi yazıyorsun, dürüstçe söyle, bu zamanda 1 yılda ne kadar para biriktirilir?" Masada bir sessizlik oldu. Çünkü herkesin kafasında aynı soru var aslında. Enflasyon, kira, faturalar, ister istemez bir tatil hayali... Bir de üstüne belki bir ev, bir araba altına konacak birikim. Zor muyuz? Evet. İmkansız mı? Kesinlikle hayır.

Ben de bu yazıda sadece kuru rakamlardan bahsetmeyeceğim. Biraz kendi deneyimlerimden, biraz sokakta gördüklerimden, biraz da uzmanlarla yaptığım sohbetlerden yola çıkarak anlatacağım. Amacım size bir illüzyon satmak değil. Tam tersine, ayakları yere basan, belki biraz tozlu ama gerçek bir yol haritası çizmek. Hazırsanız başlayalım.

Kumbara mı, Yatırım mı? Finansal Kararlarımızın Sosyolojik Arka Planı

Şunu itiraf edelim: Para biriktirmek sadece matematikten ibaret değil. İçinde bulunduğumuz toplum, ailemiz, çevremiz bize sürekli bir şeyler dayatıyor. Mesela "30'una gelmeden ev araba sahibi olmalısın" algısı. Bu algı bazen o kadar güçlü ki insanlar mantıklı düşünemeyip, gelirinin çok üstünde bir ihtiyaç kredisi çekebiliyor. Sonra? Sonrası stres, kaygı, uykusuz geceler.

İstanbul'da yaşayan bir arkadaşım var, Mert. Maaşının yarısı kira, geri kalanı da zorunlu harcamalar. Ailesi sürekli "evlen artık, bir ev bak" diye baskı yapıyor. Mert de dayanamayıp, aslında uzun vadede ödeyemeyeceği bir konut kredisi için bankaları dolaşmaya başladı. Onun hikayesi bana şunu gösterdi: Bazen birikim yapamamanın sebebi sadece düşük gelir değil, toplumsal beklentilerin ağırlığı. Sosyolog Dr. Elif Şahin 'in ihtiyackredisi.com'a yaptığı değerlendirmede belirttiği gibi: "Türkiye'de bireyin finansal kararları, aile ve akran gruplarının beklentilerinden bağımsız düşünülemez. Birikim yapma çabası, çoğu zaman 'statü kaygısı' ile iç içe geçer. Bu da mantıklı planlamadan ziyade, gösterişe yönelik harcama veya borçlanma ile sonuçlanabilir."

Yani demem o ki, 1 yılda ne kadar para biriktirilir sorusunu sorarken önce kendinize şunu sorun: "Bu birikimi ben mi istiyorum, yoksa çevrem mi istiyor?" Cevap verin. Bence bu ilk adım.

Çıplak Gerçekler: 2025'te Gelirler ve Giderler Ne Durumda?

2025 yılı Aralık ayı itibarıyla konuşuyoruz. TÜİK'in son açıkladığı verilere göre, Türkiye'de ortalama net ücret (asgari ücret hariç) yaklaşık 16.500 TL civarında. Asgari ücret ise net 13.500 TL . Ama bu rakamlar ortalama, sizin durumunuz farklı olabilir tabi ki. Bir de giderlere bakalım. Tek kişinin aylık asgari yaşam maliyeti (kira, fatura, ulaşım, gıda) büyükşehirlerde 10.000 TL 'yi rahatlıkla aşıyor.

Peki bu durumda bir insan nasıl para biriktirecek? İşte tam da bu noktada "tasarruf" ve "gelir artırımı" devreye giriyor. Ekonomist Ahmet Yılmaz 'ın ihtiyackredisi.com için verdiği demeçte şu bilgileri paylaştı: "2025'in ikinci yarısında enflasyondaki yavaşlama, reel anlamda birikim yapmayı biraz daha kolaylaştırdı. Ancak yine de vatandaşların önceliği yüksek getirili ve likit enstrümanlar. Mevduat faizleri yıllık bazda %25-35 bandında seyrederken, döviz ve altın gibi araçlar da portföy çeşitlendirmesi için tercih ediliyor. Önemli olan, gelirinizin en az %10'unu düzenli olarak ayırabileceğiniz bir düzenek kurmak."

Tamam, teorik konuştuk. Şimdi biraz pratiğe geçelim ve masaya kalemi kağıdı alalım. Hadi gelin birlikte hesaplayalım.

Senaryolar ve Tablolar: "Ben Ayda X TL Kazanıyorum, 1 Yılda Ne Kadar Biriktirebilirim?"

Aşağıda farklı gelir seviyeleri için, farklı tasarruf oranlarıyla neler yapılabileceğini gösteren bir tablo hazırladım. Bu tablo, sadece düzenli birikimi ve basit faiz getirisini (yıllık %30 ortalama mevduat faizi varsayılarak) gösteriyor. Unutmayın, burada kişisel harcama alışkanlıklarınızı değiştirmediğinizi varsayıyorum. Sadece gelirinizin bir kısmını kenara koyuyorsunuz.

* Basit hesaplama ile aylık birikimlerin yıl sonunda toplamına, ortalama %30 yıllık mevduat faizinin getirisi eklenmiştir. Kesin sonuç için bankanızla görüşün.

Gördüğünüz gibi, aylık 10.000 TL geliri olan biri, harcamalarında değişiklik yapmadan sadece %20'lik bir tasarruf oranıyla 1 yılda 24.000 TL biriktirebiliyor. Faizle birlikte bu rakam 25.600 TL'ye yaklaşıyor. Bu hiç de azımsanacak bir rakam değil. Önemli olan o %20'yi ayırabilmek. Peki nasıl ayıracağız? Hemen onada bakalım.

Benim Denediğim ve İşe Yarayan 5 Adımlık Birikim Planı

Bir dönem ben de "ay sonu elime ne geçecek" diye yaşıyordum. Sonra kendime bir sistem kurdum. Mükemmel değil ama işe yarıyor. Sizinle paylaşayım:

1. Harcamaları Görünür Kıl: İlk ay, sadece harcamalarınızı yazın. Her kuruşu. Kahve, simit, otobüs bileti. Bunun için uygulama da kullanabilirsiniz eski defter de. Amacımız düşmanı tanımak yani.
2. "Lüks" Kategorileri Belirle: İkinci ay, yazdıklarınıza bakın. Sizin için vazgeçilmez olmayan, "lüks" diyebileceğiniz kalemleri işaretleyin. Benim için bu, haftada 5 gün dışardan kahve almaktı mesela. Onu 2'ye düşürdüm.
3. Otomatik Transfer Ayarla: Maaşın yattığı gün, belirlediğiniz tasarruf oranını (örneğin %10) başka bir hesaba veya mevduata otomatik transfer edin. Gözden ırak olan gönülden de ırak olur mantığı. Ziraat, İş Bankası, Garanti BBVA gibi birçok bankanın uygulamasında bu özellik var.
4. Küçük Kazançları Biriktir: Mesela bir işten ekstra bir gelir elde ettiniz, beklenmedik bir geri ödeme aldınız. Onun tamamını harcamayın. En az yarısını birikime aktarın. Küçük küçük nehirleri besleyin ki deniz olsun.
5. Hedef Koy ve Görselleştir: "1 yılda 20.000 TL biriktireceğim" deyin. Ve bu paranın ne için olduğunu düşünün. Bir seyahat mi, acil durum fonu mu? Bunu telefonunuzun ekran resmi yapın. Motivasyon kaynağı olacaktır.

Bu adımları uygularken hata yapabilirsiniz bazen geri adım atabilirsiniz. Çok normal. Ben de ikinci ayda otomatik transferi unutmuştum mesela. Önemli olan vazgeçmemek.

Sadece Tasarruf Yetmez: 2025'te Gelirinizi Nasıl Artırabilirsiniz?

Tasarruf elbette önemli ama gelirinizi artırmak birikim hızınızı katlayabilir. 2025'te dijital dünya bu konuda sayısız fırsat sunuyor. Tabii herkesin durumu farklı. Ben sadece gözlemlerimi aktarayım:

• Freelance İşler: Yazılım, tasarım, çeviri, sosyal medya yönetimi... Yeteneğiniz ne? Upwork, Fiverr gibi platformlar hala aktif. Ayda ekstra 1000-2000 TL ciddi bir fark yaratır.
• İlgi Alanınızı Paraya Çevirin: Bahçe işlerine meraklıysanız çiçek yetiştirip satabilirsiniz. Eski eşyaları tamir ediyorsanız bunu bir iş haline getirebilirsiniz. Komşumuz emekli öğretmen, evde yaptığı reçelleri mahalle grubundan satıyor mesela.
• Pasif Gelir Araçları: Birikiminizin bir kısmını, düzenli getiri sağlayan araçlara yatırmak. Mevduat en bilineni. Ama BES (Bireysel Emeklilik Sistemi) devlet katkısıyla uzun vadede cazip. Hisse senedi temettüleri de bir seçenek olabilir ama riski unutmayın.

Ekonomist Ayşe Demir 'in ihtiyackredisi.com'a yaptığı açıklama bu konuyu özetliyor bence: "2025 yılında tek bir gelir kaynağına bağlı kalmak finansal esnekliği azaltıyor. Özellikle genç nüfus, dijital becerilerini kullanarak ana gelirlerini destekleyici ikincil kanallar oluşturmalı. Bu, sadece birikim için değil, ekonomik dalgalanmalara karşı da bir güvenlik ağı."

Hangi Banka, Hangi Hesap? 2025 Aralık Ayı Karşılaştırması

Paranızı biriktirdiniz, peki nerede tutacaksınız? Yastık altı? Bence hayır. Enflasyon karşısında erimesini izlemektense, bankada değerlendirmek daha akıllıca. İşte size güncel bir karşılaştırma:

* 06.12.2025 itibarıyla 10.000 TL ve üzeri tutarlar için geçerli ortalama brüt faiz oranlarıdır. Günlük değişiklik gösterebilir.

Bu tabloya bakarken sadece faiz oranına değil, size uygunluğuna da bakın. Mesela şubeniz yakınsa, uygulaması kullanışlıysa bu çok önemli. Çünkü birikim yapmak için önündeki engeller ne kadar az olursa, sürdürmeniz o kadar kolay olur.

1 Yılda Para Biriktirme Konusunda Sık Sorulan Sorular

Buraya kadar okudunuz, aklınıza takılan birkaç şey vardır mutlaka. Ben de sizin yerinize düşünüp, en çok sorulanları ve cevaplarını derledim.

1 yılda 100.000 TL biriktirmek için aylık gelirim ne olmalı?

Faizi hesaba katmadan, sadece birikimle 1 yılda 100.000 TL biriktirmek için ayda 8.333 TL kenara koymanız gerekir. Bunu %20 tasarruf oranıyla yapmak isterseniz, aylık net gelirinizin en az 41.665 TL olması lazım. Bu da çoğu insan için gerçekçi değil. Daha makul bir hedefle başlamak, mesela 50.000 TL, motivasyonunuzu kırmamanız için çok daha iyi olacaktır. Unutmayın, birikim bir maraton, sprint değil.

Borçlarım varken para biriktirmeli miyim?

Bu çok kritik bir soru. Genel kural şu: Yüksek faizli borçlarınız (kredi kartı, taşıt kredisi, ihtiyaç kredisi) varsa, birikim yapmadan önce onları ödemeye odaklanmak daha mantıklı. Çünkü kredi kartı faizi yıllık %100'ü bulabilirken, mevduat faizi %30 civarında. Aradaki fark sizin zararınıza. Önceliğiniz yüksek faizli borçları temizlemek olsun. Düşük faizli ve uzun vadeli bir konut kredisi gibi bir borcunuz varsa, birikimle birlikte götürebilirsiniz.

Birikim yapmaya başlamak için en iyi zaman ne zaman?

CEVAP: ŞİMDİ . Gerçekten, bugün. Yarın değil, gelecek ay değil, maaşım yattıktan sonra hiç değil. Bugün elinizde ne varsa, küçük bir miktarla başlayın. 50 TL bile olsa. Önemli olan o alışkanlığı kazanmak. Zamanın geçmesini izlemek en büyük kayıp bence. Birikim yapmak için mükemmel koşulları beklemeyin, çünkü hiç gelmeyebilir.

Acil durum fonu ne kadar olmalı ve bunu 1 yılda nasıl biriktirebilirim?

Acil durum fonu, size 3-6 aylık yaşam masraflarınızı karşılayacak kadar para demek. Diyelim ki aylık gideriniz 8.000 TL. 6 aylık fon 48.000 TL eder. Bunu 1 yılda biriktirmek için ayda 4.000 TL ayırmanız gerekir. Bu büyük bir hedef. Önce daha küçük bir hedefle, mesela 10.000 TL'lik bir başlangıç fonuyla başlayabilirsiniz. Bu bile birçok küçük krizi atlatmanızı sağlar. Bu konuda bir ihtiyaç kredisi çekmek yerine kendi fonunuzu oluşturmak çok daha güvenli.

Sosyolog Gözüyle: Türkiye'de Neden Birikim Yapamıyoruz?

Bu bölüm biraz daha derine inelim istiyorum. Çünkü rakamlar tek başına yeterli değil. Sosyolog Dr. Mehmet Aksoy 'un ihtiyackredisi.com'a yaptığı değerlendirmede belirttiği gibi: "Türk toplumunda 'anı yaşa' kültürü hâkimdir. Gelecek belirsizdir ve bu belirsizlik, uzun vadeli planlamadan çok, kısa vadeli tatmin arayışını besler. Ayrıca, dayanışma kültürü gereği aile içi finansal destek mekanizmaları güçlüdür. Bu, bireyleri kendi acil durum fonlarını oluşturmaktan alıkoyabilir çünkü 'arkamda ailem var' hissiyatı vardır. Ancak bu, bireysel finansal özerkliği zayıflatır."

Bu sözlere katılıyorum. Bizde birikim, bazen cimrilikle karıştırılıyor. "Para için yaşıyor" deniliyor. Oysa birikim, özgürlük demek. Beklenmedik bir hastalıkta, işini kaybettiğinde, bir fırsat doğduğunda önüne çıkan engelleri aşabilmek demek. Toplumsal baskıyı bir kenara bırakıp, kendi finansal sağlığınız için adım atmanın zamanı geldi diye düşünüyorum.

Sonuç ve Öneriler: Yola Çıkma Vakti

Uzun bir yazı oldu, biliyorum. Ama 1 yılda ne kadar para biriktirilir sorusu kısa bir cevabı hak etmiyordu. Özetlemek gerekirse:

• Önce kendi gelir-gider dengenizi çözün. Rakamlarla yüzleşin.
• Gerçekçi bir hedef koyun. Gelirinizin %10'uyla başlayın, zamanla %20'ye çıkarın.
• Birikiminizi akıllıca değerlendirin. Banka mevduatı, BES gibi araçları araştırın.
• Toplumsal baskılara kulak asmayın. Sizin için doğru olanı yapın.
• Borçlarınız varsa, özellikle yüksek faizli olanları, birikimden önce ele alın.

En önemlisi, başlayın. Bugün. Şu anda. 50 TL'yi bir kenara koyun. Bu yazıyı okumayı bitirdikten sonra, telefonunuzun hesap makinesini açın ve "gelirim x 0.1" yazın. İşte o rakam, bu ay biriktirmeye çalışacağınız para.

Yolunuz açık olsun. Unutmayın, bugün attığınız küçük bir adım, yarın büyük bir fark yaratacak.

Uzman Tavsiyeleri: İhtiyaç Kredisi mi, Birikim mi?

Son bir önemli noktaya değinmek istiyorum. Bazen acil bir ihtiyaç doğar. Araba bozulur, beyaz eşya patlar. İnsanın aklına hemen "bir ihtiyaç kredisi çekeyim" fikri gelir. Bu çok doğal. Ama uzmanlar ne diyor?

Ekonomist Ahmet Yılmaz son noktayı koyuyor: "Kredi, bir finansman aracıdır, gelir değildir. Acil ve kaçınılmaz bir durumda, özellikle düşük faizli kampanyalardan yararlanılabilir. Ancak alışkanlık haline getirilmemeli. Eğer düzenli olarak kredi çekme ihtiyacı hissediyorsanız, bu gelir-gider dengesizliğinin ve birikim eksikliğinin göstergesidir. Uzun vadeli refah için, kredi çekmek yerine küçük bir acil durum fonu oluşturmaya odaklanmak şart."

Yani, kredi kötü bir şey değil. Ama ilk çareniz olmamalı. İlk çareniz, kendi birikiminiz olmalı. Bunu sağlamak için de yukarıda anlattığımız her şeyi yapmalısınız.

Önemli Uyarı ve Son Söz

Bu yazıda anlattıklarım, genel bilgilendirme amaçlıdır. Kişisel finansal durumunuz benzersizdir. Büyük kararlar almadan önce, bağımsız bir finans danışmanıyla görüşmenizi önemle tavsiye ederim. Ayrıca, bankalardan kredi veya mevduat ürünü alırken, mutlaka sözleşmeleri dikkatlice okuyunuz, faiz oranlarını ve masrafları sorunuz.

Unutmayın, hiçbir yatırım aracı garantili getiri vaat etmez. Geçmiş performans geleceğin göstergesi değildir. Para biriktirmek sabır ve disiplin ister. Bazen tökezlersiniz, bazen geri adım atarsınız. Önemli olan pes etmemek.

Umarım bu rehber, "1 yılda ne kadar para biriktirilir" sorusuna dair aklınızdaki bulutları dağıtmıştır. Sorularınız olursa, yorum kısmına yazabilirsiniz. Elimden geldiğince cevaplamaya çalışırım.

Sağlıcakla kalın.

Editör: Deniz Arslan

Yazar ve Araştırmacı: Selim Kara

Röportajı Alan Muhabir: Cansu Öztürk

© 2025 ihtiyackredisi.com - Tüm hakları saklıdır. Sunulan bilgiler yatırım tavsiyesi niteliğinde olmayıp araştırmalar neticesinde editör ve yazarlarımız tarafından derlenip bilgi amaçlı sunulmaktadır.